Dünyadan Haberler
Moderator
Gazze Şeridi’nin tamamını işgal etmek amacıyla operasyon emri veren İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu, uluslararası baskılar sonrası bölgede “açlık krizi” yaşanmaması için 11 haftadır süren yıkıcı yardım ambargosunu sınırlı da olsa gevşeteceğini duyurmuştu. Bu gevşemenin yalnızca “asgari düzeyde” olacağını belirten İsrail, önceki gün sadece 5 yardım kamyonunun girmesine izin verdi. Dün 100 kamyona daha izin verildiği açıklansa da, Birleşmiş Milletler (BM), bunun yetersizliğini dile getirmeye çalışıyor.
Nitekim BBC’ye konuşan BM İnsani Yardım Şefi Tom Fletcher, İsrail’in Gazze’ye yeterli yardım girişine izin vermemesi durumunda, 48 saatte 14 bin bebeğin ölebileceği uyarısında bulundu. Önceki gün Gazze’ye yalnızca 5 yardım kamyonunun girdiğini, bunun “denizde bir damla” olduğunu vurgulayan Fletcher, kamyonların bebek maması ve besleyici gıdalar taşıdığını, teknik olarak Gazze sınırına girmiş olsalar da sivillere ulaşmalarının zaman aldığını kaydetti.
‘Tam bir skandal’
Yardımların Gazze halkının ihtiyaçları için tamamen yetersiz kaldığını vurgulayan BM yetkilisi, “Önümüzdeki 48 saatte bu 14 bin bebekten mümkün olduğunca fazlasını kurtarmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
BM Filistinli Mültecilere Yardım Kurumu UNRWA’nın Genel Komiseri Philippe Lazzarini de, “Euronews”a yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu, Gazze’deki kuşatmayı kaldırmak ve halkın ihtiyacı olan yardıma ulaşmasını sağlamak için gerekli etkiye sahip olduğunu savundu. Lazzarini, “Gazze’de açlıkla karşı karşıya kalmamız tam anlamıyla bir skandal. Bu, tamamen yapay bir kriz. Açlık ve gıda, siyasi ve askeri amaçlarla bir silah gibi kullanılıyor. Gazze’de ihtiyaç duyulan şey, yaygın, kesintisiz ve engelsiz bir yardım akışıdır. Ancak bu şekilde açlığın yayılma eğilimini tersine çevirebiliriz” ifadelerini kullandı.
Yair Golan
‘Hobi olarak çocuk öldürüyorlar!’
Bu arada İsrail muhalefetinden Demokratlar Partisi lideri ve eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı Yair Golan, Netanyahu hükümetinin ülkeye tehdit oluşturduğunu belirterek “Normal bir devlet sivillere karşı savaş yürütmez, hobi olarak çocukları öldürmez, bir halkı yerinden etmeyi kendisine hedef olarak belirlemez” dedi. İsrail devlet televizyonu KAN’a konuşan Golan, hükümetin “intikamcı, ahlaksız insanlarla dolu” olduğunu savundu.
24 saatte 100’den fazla hava saldırısı
Gazze Şeridi’ndeki kara saldırılarını genişleten İsrail ordusu, 24 saat içinde bölgeye 100’den fazla hava bombardımanı düzenledi. Gazze’deki kaynaklara göre, hava saldırılarında, yerinden edilen Filistinliler, bu kişilerin sığındığı okullar, çadırlar ve sivillere ait evler hedef alındı. Filistin Sağlık Bakanlığı, bu son saldırılarında Gazze’deki hastanelere 87 ölü ve 290 yaralının getirildiğini kaydetti.
Milliyet Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, Filistinli çocukların dramını Ağustos ayında, köşesinde dile getirmişti.
Bilanço sürekli ağırlaşıyor
İsrail ordusu, Gazze’de 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başlamıştı. İsrail’in saldırıları yeniden başlatmasından itibaren çoğunluğu yaşlı, kadın ve çocuk olmak üzere 3 bin 340 Filistinli hayatını kaybetti, 9 bin 357 kişi yaralandı. 7 Ekim 2023’ten bu yana saldırılarda yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı da 53 bin 475’e, yaralıların sayısı da 121 bin 398’e yükseldi.
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) verilerine göre, yaklaşık 18 aydır süren savaşta 15 binden fazla çocuk öldürüldü, 34 binden fazlası yaralandı, yaklaşık bir milyon çocuk defalarca yerlerinden edildiği ve temel hizmetlerden yararlanma haklarından mahrum bırakıldı.
Fransa’nın Cannes kentindeki 78. Cannes Film Festivali’ne katılan Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, Gazze’deki saldırılarda ölen 4 bin 986 çocuğun isimlerinin yazılı olduğu tişört ile poz verdi.
İngiltere İsrail’le müzakereleri durdurdu
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, İsrail’le yeni serbest ticaret anlaşmasına yönelik müzakerelerin askıya alındığını açıkladı. Lammy, İsrail’in Gazze’de yoğunlaşan saldırılarına işaret ederek, “Giderek kötüleşen bu duruma seyirci kalamayız. Bu durum, (İsrail’le) ikili ilişkimizin temelini oluşturan ilkelere aykırı ve İngiliz halkının değerlerine hakarettir. Bu nedenle, İsrail hükümetiyle yürütülmekte olan yeni bir serbest ticaret anlaşmasına ilişkin müzakerelerimiz askıya aldığımızı açıklıyorum. Netanyahu hükümetinin eylemleri bunu gerekli kıldı” dedi.
İsrail Büyükelçisi’nin Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldığını ve kararın iletileceğini söyleyen Lammy, iyi ilişkiler istediklerini ancak Gazze’de savaşın yürütülme biçiminin, buna zarar verdiğine dikkat çekti. Lammy, İsrail’in saldırılarını sürdürmesi ve insani yardımların engelsiz sağlanmasını garanti altına almaması halinde, “daha ileri adımlar atabileceklerini” de kaydetti.
Aralarında İngiltere, Fransa ve Almanya’nın bulunduğu 22 ülke, İsrail’e Gazze’ye yardımların bütünüyle yeniden başlamasına derhal izin verme çağrısı yapmıştı. Söz konusu 3 ülke, ayrı bir ortak açıklamayla, İsrail’in Gazze’ye saldırıları durdurmaması ve insani yardım ablukasını kaldırmaması halinde “ilave somut adımlar atma” tehdidinde bulunmuştu.Bu arada İspanya Meclisi de, İsrail’e silah ambargosu getirilmesini talep eden tavsiye kararını kabul etti. Kabul edilen karar gereği, İsrail ordusunu güçlendirmeye yarayacak her türlü kaynağın, kask, yelek gibi ekipmanın veya askeri amaçlı kullanılacak yakıtın yasaklanması önerildi.
Ortaklık Anlaşması gözden geçirilecek
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, AB’nin İsrail’e ticari imtiyazlar tanıyan Ortaklık Anlaşmasını gözden geçireceğini duyurdu. Brüksel’de yapılan AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın ardından konuşan Kallas, Hollanda’nın AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın gözden geçirilmesiyle ilgili teklifine üye ülkelerin büyük çoğunluğunun destek verdiğini söyledi. Kallas, “İnsani yardımın engelinin kaldırılmasını ve daha iyi hale gelmesini umuyoruz” dedi.
Arap ülkeleri neden sessiz kalıyor?
İngiltere, Fransa ve Almanya’nın bulunduğu 22 ülke, İsrail’e Gazze’ye yardımların bütünüyle yeniden başlamasına derhal izin verme çağrısı yaparken, bu konuda Arap ülkelerinden ses çıkmaması garipseniyor. Uzmanlar, bu konuda Milliyet’e şunları söyledi:
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker: ABD BaşkanıTrump iki taraflı oynuyor. Bir yandan İsrail’i köşeye sıkıştırmak ve yola getirebilmek için sanki adım atıyormuş gibi beyanlar veriyorancak diğer yanda İsrail’in topyekûn arkasında olduğunu gösteren icraatta da bulunabiliyor. Dolayısıyla arkasında ABD durduğu sürece Netanyahu’nun zora girdiğine inanılması mümkündeğil. Trump’ın, işin içinde yer almak suretiyle İsrail’e ‘Aç şu kapılarını’ diyebilmesi lazım. BM, ölümlerin olacağını söylüyor ama oraya yardımların gönderilmesiyolunun açılması konusunda tutum alamıyor... İşin en vahim tarafı bu. Trump tam olarak Netanyahu’ya sırtını dönmedikçe, bu işin içinden çıkılması pek mümkün değil. Avrupa ülkeleri de yapamaz, Araplar da.
Trump,İbrahim Anlaşmaları vs. diye daha yeni Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’a gitti, milyar dolarlık işlere imza attı. İbrahim Anlaşmaları da İsrail’le ilişkileri düzeltip sürdürmelerini sağlamaya yönelikti. İbrahim Anlaşmaları İsrail’le bir iş birliğiyolunu açmıştır.
Emekli Büyükelçi Ümit Pamir: Arap dünyası, Müslüman dünyası, Filistin’i sahiplenme oranı bu kadar. Arap dünyasının Filistin’in sorununu benimsemesi, süreci tarihten bu yana hiçbir zaman parlak olmamıştı.