Yasam
Moderator
Psikologlar, toksik narsistik özelliklere sahip ebeveynlerin, çocukların kişilik gelişimi üzerinde yıkıcı etkiler bıraktığını belirtiyor. Aşırı rekabetçi tutumlar, hayır diyememe ve dış onaya bağımlılık gibi davranışlar, bu etkilerin en belirgin işaretleri arasında yer alıyor.
Narsistik ebeveynlik, çocukların sadece duygusal değil, aynı zamanda davranışsal gelişimlerini de derinden etkiliyor. Psikolog Prof. Wendy Behary ve klinik psikolog Dr. Craig Malkin, narsistik kişilik yapısına sahip bireylerin çocuklarında sıklıkla gözlemlenen altı temel işareti açıkladı. Uzmanlar, bu döngünün kırılmasının mümkün olduğunu, ancak ciddi bir duygusal emek gerektirdiğini vurguladı.
Prof. Behary’ye göre, narsistik ebeveynler tarafından büyütülen bireylerin ilk ve en yaygın belirtisi, hayır diyememeleri. HuffPost’a konuşan bir mağdur, “Ben önemliyim, ihtiyaçlarım var diyemiyorlar” sözleriyle bu durumu özetliyor.Dr. Malkin ise, bu çocukların en temel duygusal ihtiyaçlarını dile getirdiklerinde “hasta, çılgın ya da bencil” hissettiklerini ve bunun ileriki yaşantılarında özgüven kırıklıklarına neden olduğunu belirtiyor.
Toksik kişilik özellikleri taşıyan bireylerin, bu davranışları sıklıkla ebeveynlerinden öğrendiğini söyleyen Dr. Malkin, bu davranışlar arasında manipülasyon, suçluluk yaratma ve başkalarını küçük düşürme gibi eylemlerin yer aldığını kaydetti.“Eğer onları yenemiyorsan, onlara katıl” anlayışıyla yetişen çocukların, zamanla narsistik özellikler geliştirmesi uzmanlara göre şaşırtıcı değil.
Narsistik ebeveynlerin çocukları arasında sıkça aşırı rekabet gözlemleniyor. Uzmanlar, bir çocuğun sürekli yüceltilirken, diğerinin azarlanmasının bu çatışmayı körüklediğini ifade ediyor. Prof. Behary, bu çocukların erken yaşta yetişkin rolü üstlenmek zorunda kaldıklarını ve kendi duygusal ihtiyaçlarını bastırdıklarını belirtiyor:“Çocuğun, ailedeki dramayı yönetmesi gerektiğini hissetmesi, kendi çocukluk ihtiyaçlarından vazgeçmesine yol açıyor.”
Okul ve iş hayatında dış onayla motive olan bireylerin de narsistik ebeveynlerin çocukları olabileceği düşünülüyor. Dr. Malkin, bu çocukların ancak üretken olduklarında değerli olduklarını öğrendiklerini söylüyor.Uzmanlara göre, bu bireyler benlik duygusu geliştirmekte zorlanıyor. Prof. Behary bu durumu şöyle açıklıyor: "Kendi kişiliğimden çok, [ebeveynimin] yansıması olmaya hazır hissediyordum.”UZAKLAŞMA GEREKEBİLİRDr. Malkin, bazı durumlarda narsistik ebeveynlerle teması sınırlandırmanın gerekebileceğini vurguluyor. Özellikle istismar, inkâr ve psikopati belirtileri varsa, ilişkiler zararlı hale gelebiliyor. “Hiç kimse duygusal ya da fiziksel tacize katlanmak zorunda değildir. Tacizciler, tacizlerinden yüzde 100 sorumludur ve bu döngüyü yalnızca onlar durdurabilir.”
Uzmanlar, narsistik ebeveynliğin olumsuz etkilerinin farkına varmanın ve bu etkileri kabullenmenin, iyileşme sürecindeki ilk adım olduğunu belirtiyor. “Üzüntü, yalnızlık, korku ve hayal kırıklığı gibi hassas duyguların paylaşılabilmesi, bu döngünün kırılmasında kilit rol oynar” diyen Dr. Malkin, narsistik ebeveynlerin çocuklarının umutlarını kaybetmemesi gerektiğini vurguladı.